بررسی تحلیلی‌ـ نقدی درون‌مایه‌های شعر زنانه در عصر مشروطه

در عصر مشروطه، شعر فارسی، درکنار حفظ درون‌مایه‌های قدیمی خود، با مضامینی جدید آشنا شد که در دوره‌های قبل آن‌ها را تجربه نکرده بود. به همین دلیل، این دوره را عصر تغییر و تحول‌های بنیادین در درون‌مایه‌ها و مضامین قدیمی شعر فارسی می‌نامند. آشنایی با ادبیات غرب، تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، انقلاب فرانسه، جریان موسوم به روشن‌فکری، استبداد داخلی و استعمار خارجی از مسائلی است که در این زمینه نقش بسزایی داشت. البته این تغییر و تحول فقط مخصوص مضامین شعری نبوده و همۀ جنبه‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی ایران را در‌بر‌می‌گرفت. این امر زندگی زن ایرانی را نیز، به‌عنوان نیمی از پیکرة جامعه، دستخوش تغییر و تحول‌ بنیادین کرد. آشنایی زنان با نقش و جایگاه واقعی خود در جامعه و در پی آن مشارکت آن‌ها در فعالیت‌های اجتماعی، دفاع از وطن‌‌ـ به معنای امروزی آن‌ـ و تغییر نگرش زنان ایرانی به خانواده از جمله این تغییر و تحول‌ها در عصر مشروطه به‌شمار می‌رود. پژوهش حاضر در صدد است با بررسی آثار ادبی و دیوان زنان شاعر در عصر مشروطه و به صورت توصیفی‌ـ تحلیلی، به بررسی نقدی مسائل یاد‌شده و بازتاب آن‌ها در شعر شاعران زن مشروطه بپردازد. فعالیت‌های چشمگیر زنان ایرانی در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی، آگاهی زنان از نقش سازندة خود در خانواده و تغییر نگرش زنان به مردان ایرانی از مسائلی است که در این زمینه اهمیت فراوان دارد و بازتاب آن در شعر شاعران زن عصر مشروطه نقد و بررسی شد.